مغز کودک من از بارداری تا یکسالگی

مؤلفان: فاطمه کشوری، حامد اختیاری ناشر: مهرسا ویراستار: فاطمه صادقیان تصویرگر: محمدرضا ثقفی سال چاپ: 1394 نوبت چاپ: 1  تعداد صفحات: 136 قطع و نوع جلد: رقعی (شومیز)

در بخشی از مقدمه کتاب می‌خوانیم: «مغز پیچیده‌ترین هدیه الهی در بدن انسان است،‌ به گونه‌ای که تکامل جسمی و روانی کودک در سیر زمان به میزان زیادی با تحول مغز او مرتبط است. مغز کودک در سال نخست زندگی بیشترین اثرپذیری را از محیط خود دارد. توجه داشته باشید که تنها سال نخست زندگی کودک شما برای رشد مغز او مهم نیست بلکه مغز او در سال‌های بعد به‌ویژه تا پنج سالگی نیز همچنان در حال رشد و تکامل است. اما نقش طلایی دوران بارداری و سال نخست بعد از تولد در تکامل مغز کودک انکارناپذیر است.
تعامل بین ژن‌های به ‌ارث‌ رسیده و تجارب محیطی، ساختار مغز را شکل‌ می‌دهند. به عبارت دیگر محیط زندگی پیرامون کودک و تجربیات روزانه،‌ چگونگی شکل‌گیری مغز را که ابتدا توسط ژن‌ها برنامه‌ریزی شده است،‌ تعیین می‌کنند. مغز فرد در پاسخ به نیازهای دنیای بیرون تحول و رشد پیدا می‌کند. اگر کودک در محیطی غنی از محرک‌ها و روابط قرار بگیرد،‌ مغز او رشد بهتری خواهد داشت.»
به گفته مولفان، این کتاب جلد اول از مجموعه‌ای است که مسیر رشد مغز کودک شما را از قبل از تولد تا بلوغ بررسی می‌کند. این کتاب به صورت اختصاصی قصد دارد به تحولات مغزی نوزاد از دوران جنینی تا پایان دوازده‌ماهگی بپردازد. می‌دانیم که طبیعت بر تحول انسان همواره اثر داشته و رشد مغز نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. در دوران جنینی، مغز جنین به‌طور کامل رشد نمی‌کند بلکه ساختارهای اولیه آن به‌صورت ابتدایی شکل می‌گیرد و پیچیدگی و رشد نهایی پس از تولد ادامه پیدا می‌کند. تصور کنید اگر مغز نوزاد به‌طور کامل درون شکم مادر رشد می‌کرد و سر او بزرگ‌تر می‌شد چگونه می‌توانست از کانال رحم عبور کند؟
پس برای این‌که مغز بزرگ و کامل نوزاد به قیمت از دست دادن جان مادر تمام نشود،‌ طبیعت و خلقت به گونه‌ای رقم خورده است که نوزاد را با مغزی محدود اما ساختارمند، بعد از 9 ماه بارداری، به والدین تحویل می‌دهد. پس ادامه مراحل رشد مغزی نوزاد چگونه پیش می‌رود؟ با کمک والدین. پس از تولد،‌ نقش والدین و آماده‌سازی محیط زندگی نوزاد برای رشد و تکامل بهتر مغز او اهمیت پیدا می‌کند. در واقع می‌توان گفت که وظیفه والدین در تربیت مغز کودک حتی از سه ماهه دوم بارداری آغاز می‌شود. باید توجه داشت که مغز نوزاد به همان میزانی رشد می‌کند که والدین برای آن ارزش و وقت می‌گذارند.
در بخش اول کتاب،‌ تحول مغز در دوران جنینی و وظایف مادر در این دوران،‌ شرح داده خواهد شد. همچنین تأثیر عواملی مانند استرس مادر، نوع رژیم غذایی او و مصرف سیگار در جنین نیز بررسی خواهد شد. سپس در بخش دوم، به تکامل مغز نوزاد و شکل‌گیری توانایی‌های او تا یک سالگی اشاره شده، پیشنهادهایی برای بهینه کردن رشد مغز نوزاد توسط والدین ارائه می‌شود. در بخش آخر این کتاب نیز بیماری‌هایی معرفی می‌شوند که می‌توانند رشد مغز کودک را دچار چالش کنند.